Frankrijk

achtergrondinformatie

[document-ikoon]Lid sinds: oprichting
Aantal inwoners: 60 miljoen
Hoofdstad: Parijs
Staatshoofd: Jacques Chirac (sinds 1995)
Regeringsleider: Dominique de Villepin (sinds 2005)
Referendum over Europese grondwet: ja, bindend, op 29 mei 2005

Frankrijk is altijd een van de drijvende krachten geweest achter Europese integratie. Het was een van de oprichters van de eerste Europese gemeenschappen. De gedachte was kortweg dat economische samenwerking met Duitsland hét middel zou zijn om een nieuwe oorlog te voorkomen - een succesvol gebleken idee.

Frankrijk beschouwt zichzelf als een wereldmacht, en in zekere mate is dat terecht: het heeft vetorecht in de Veiligheidsraad van de VN, en het heeft met allerlei interventies in Afrikaanse landen aangetoond zelfstandig militair op te kunnen treden.

Enige eigenzinnigheid valt Frankrijk niet te ontzeggen. Dat blijkt ook in de houding ten opzichte van de EU. Parijs vindt dat de VS niet alleen de lakens uit mogen delen, en heeft in de EU een vehikel om de eigen mondiale ambities te verwezenlijken. Frankrijk is dan ook groot voorstander van een Europees defensiebeleid, onafhankelijk van de door de VS gedomineerde NAVO.

Over het Europese mededingingsbeleid is men in Parijs minder enthousiast. Veel Franse staatsbedrijven zijn in het afgelopen decennium verzelfstandigd of geprivatiseerd maar kunnen nog altijd rekenen op meer dan morele steun van de regering. Frankrijk ziet Franse bedrijven graag als Europese kampioenen, en als daar staatssteun voor nodig is dan moet dat maar kunnen. Eenzelfde houding heeft men ten opzichte van het Stabiliteitspact: mooi dat er een afspraak is, maar als een hoger tekort nodig is om de economie weer op gang te krijgen, moeten die bureaucraten in Brussel niet dwars gaan liggen.

Sinds de toetreding van de tien nieuwe lidstaten in 2004 leeft een sterk gevoel dat deze EU niet meer de oude is. Met de oude wordt dan de Unie bedoeld waarin Frankrijk samen met Duitsland de dienst uitmaakte. Vooral de Atlantische oriëntatie van de Midden- en Oost-Europese nieuwkomers zit de Fransen dwars.

Referendum

Op zondag 29 mei werd een bindend referendum gehouden over de Europese grondwet. Aanvankelijk waren voorstanders bang dat tegenstanders de volksraadpleging zouden aangrijpen om te protesteren tegen het besluit in 2004 om met Turkije te gaan onderhandelen over het lidmaatschap. Veel Fransen waren daar tegen. Later in de campagne werd ook de voorgenomen liberalisering van de markt voor diensten de kop van jut: een maatregel die volgens tegenstanders een bewijs was van te ver doorgeschoten Brussels liberalisme. Een andere factor van belang was de vrees voor de gevolgen van globalisering: er werd gewezen op Franse bedrijven die complete fabrieken verplaatsten naar Roemenië.

De uitslag van het Franse referendum was overduidelijk: 54,9 procent tegen, 45,1 procent voor. De opkomst bedroeg 69,7 procent.

Na het referendum stuurde president Chirac zijn premier, Jean-Pierre Raffarin, de laan uit. Als opvolger werd de diplomaat Dominique de Villepin benoemd.

toegevoegd: 20 februari 2005
rubriek: Landen
home » achtergrond » Landen