Ierland

achtergrondinformatie

[document-ikoon]Lid sinds: 1973
Aantal inwoners: 3,9 miljoen
Hoofdstad: Dublin
Staatshoofd: Mary McAleese
Regeringsleider: Bertie Ahern (sinds 1997)
Referendum over Europese grondwet: ja, waarschijnlijk in het najaar van 2005

De Ierse Republiek was lange tijd een van de armste landen van West-Europa. Vanaf de 19e eeuw verlieten talloze Ieren het land, gedwongen door armoede, hongersnood en Britse koloniale overheersing. Ter vergelijking: in 1840 woonden er op het hele eiland ongeveer 8 miljoen mensen, twee keer zoveel als nu. Ook na het bereiken van onafhankelijkheid, in 1922, bleef het land een emigratieland: pas in 1997 kende Ierland een vestigingsoverschot.

Dat hing samen met de florissante ontwikkeling van de economie in de jaren '90, toen het bbp jaarlijks met gemiddeld 7% groeide. Het groene eiland werd wel de Keltische tijger genoemd, een vergelijking met de Aziatische landen die eerder een forse economische groei kenden. Nieuwe lidstaten van de EU bezoeken Dublin om te kijken of zij het Ierse model over kunnen nemen.

De Ierse groei is voor een deel te verklaren uit de steunfondsen die het land ontving na de toetreding tot de Europese gemeenschappen in 1973. Maar de meeste groei werd op eigen kracht behaald. In de jaren '80 had men nog te lijden onder de kosten van een sociaal stelsel naar continentaal Europees model. Eind jaren '80 werd de trendbreuk ingezet door:

  • een streng fiscaal beleid om de opgelopen tekorten om te buiten;
  • een poldermodel waarin de bonden afzagen van looneisen in ruil voor belastingverlagingen;
  • de lage lonen leverden een concurrentievoordeel op bij de export naar andere landen in de gemeenschappelijke markt van de EU;
  • de komst van allerlei buitenlandse investeerders. Ierland werd een geliefd Europees hoofdkantoor van veel Amerikaanse ondernemingen.

Ierland en de EU

Europese subsidies en de baten van de single market konden niet voorkomen dat de Ieren in 2001 in een referendum het Verdrag van Nice afwezen. Een jaar later werd het alsnog goedgekeurd. De huidige premier Bertie Ahern speelde achter de schermen een belangrijke rol bij de aanvaarding van de nu voorliggende grondwet door de regeringsleiders in juni 2004. De belangrijkste Ierse partijen zijn voorstander van de grondwet; hun enige angst is een lage opkomst, die net als in 2001 (35%) in het voordeel van de tegenstanders zou kunnen zijn.

De Europese grondwet dient eerst door beide kamers van het parlement te worden aanvaard. Vervolgens kan het volk zich er in een bindend referendum over uitspreken.

toegevoegd: 25 maart 2005
rubriek: Landen
home » achtergrond » Landen